Januszewski Franciszek

  1. Strona główna
  2. /
  3. My z Łomży [E...
  4. /
  5. Januszewski Franciszek

Januszewski Franciszek (1886-1953) – redaktor, wydawca czasopism, działacz polityczny i polonijny. Urodził się 23 stycznia 1886 r. w Łomży. Już jako 19-letni gimnazjalista należał do Polskiej Partii Socjalistycznej i organizował akcje przeciwko zaborcom. Aresztowany w 1907 r. Po  wypuszczeniu na wolność wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Angażował się tam w działalność harcerstwa. Studiował w Businnes Colege w Cleveland. Po przeprowadzce do Detroit powołał Komitet Obrony Narodowej, redagował odezwy i materiały propagandowe, działał w Zjednoczeniu Polskim Rzymsko-Katolickim. W 1913 roku  rozpoczął karierę dziennikarską w „Dzienniku Polskim”. W 1930 r. został wydawcą i właścicielem tej gazety. Cieszyła się ona wówczas opinią najlepszego pisma obcojęzycznego. Od 1938 r. pełni funkcję skarbnika korporacji wydawców pism polskich w Stanach Zjednoczonych. Agitował Polaków do wstępowania do Partii republikańskiej.  Po wybuchu II wojny światowej wspólnie z Maksymilianem Węgrzynkiem doprowadził w 1942 r. do uzgodnienia taktyki :Dziennika polskiego” i „Nowego Świata”, oddając oba pisma do dyspozycji Komitetu Narodowego Amerykanów Polskiego Pochodzenia i zatrudniając w nim uchodźców z Polski.  Prowadził wiele akcji charytatywnych na rzecz pomocy Polakom w kraju, wspierał  akcje uwolnienia aresztowanego w Moskwie gen. Leopolda Okulickiego. Był inicjatorem zwołania nowojorskiego zjazdu Związku Obrony Narodowej im. Józefa Piłsudskiego; był wiceprezesem i prezesem tego Związku.  Był jednym z inicjatorów i sponsorów wystawy sztuki polskiej w Detroit Museum of Art. Wspierał materialnie wiele organizacji charytatywnych w Stanach Zjednoczonych, prowadził akcje pomocy zakładom naukowym Seminarium Polskiego w Orchard Lake. Opublikował m.in. „W obronie Państw Bałtyckich”, „Biuletyn Organizacyjny” (KNAPP), Nowy Jork, „Zbadać umowy Jałty”, „Biuletyn Organizacyjny” (KNAPP), II – III 1946, nr 39, Przemówienie P. fr. Januszewskiego i Gen. Bór-Komorowskiego na wiecu w Detroit, Michigan USA, Agenci ZSRR Sikorski, Mikołajczyk, Stańczyk, Grosleld, Strasburger (Warszawa, czerwiec 1946).  Odznaczony był m.in. Orderem Polonia Restituta. Zmarł nagle 10 czerwca 1953 r. w Detroit. Pochowany na cmentarzu Holy Sepulchre w Detroit. (Źródło: Słownik biograficzny białostocko-łomzyńsko-suwalski, zeszyt 3, Białystok 2005.)