Fiszer Franciszek

Fiszer Franciszek (1860-1937), znany powszechnie jako Franc Fiszer – niezwykły miłośnik łomżyńskich klimatów, zatrzymujacy się bardzo często w dworze Jabłoińskich w Pniewie. Urodził 25 marca 1860 w  Ławach.  Polski filozof, erudyta, postać ze środowiska kabaretu oraz kręgów artystyczno-literackich. Przyjaźnił się z wieloma znanymi literatami i filozofami. Został zapamiętany dzięki licznym anegdotom, powiedzeniom i żartom stworzonym przez niego i o nim. Uważa się, że Fiszer był pierwowzorem postaci Pana Kleksa. Franciszek Józef Marian Fiszer urodził się 1860 roku w majątku Ławy koło Ostrołęki w rodzinie Teresy z domu Glinczanki i Józefa Fiszerów. Ojciec pochodził z niemieckiej szlachty spolonizowanej w XVIII w. i był dalekim krewnym gen. Stanisława Fiszera. Natomiast matka należała do polskiego ziemiaństwa. Niewiele wiadomo o jego dzieciństwie, poza tym, że urodził się, kiedy jego rodzice byli już po 40. roku życia i że dość wcześnie został osierocony. Edukację odbierał w Łomży i Warszawie, a następnie studiował filozofię w Lipsku, ale studiów nie ukończył. W latach 80. XIX wieku Fiszer przeniósł się do Warszawy, gdzie stał się bywalcem najbardziej znanych wówczas warszawskich kawiarni, restauracji i kabaretów. Z czasem został znaną postacią życia towarzyskiego stolicy; był zaprzyjaźniony z większością najbardziej znanych polskich pisarzy, poetów, artystów i polityków. Znany był ze swoich egzystencjalnych monologów i anegdot. W okresie międzywojennym Fiszer stał się najbardziej znaną postacią warszawskiej śmietanki towarzyskiej, ozdobą niezliczonych balów i rautów. Odziedziczona przez niego rodzinna posiadłość – folwark Ławy –  zaniedbany, wkrótce został zlicytowany za długi. Nie zmieniło jednak to stylu życia Fiszera, restauratorzy chętnie go gościli, ponieważ był chodzącą reklamą ich lokali. Najczęściej był widywany w  Udziałowej, Ziemiańskiej, Oazie, Astorii, u Simona, Wróbla, czy u Bliklego…   Wśród najbliższych przyjaciół Fiszera byli Bolesław Leśmian, (sądzi się, że to Fiszer stworzył jego pseudonim artystyczny), Stefan Żeromski, Władysław Reymont, skamandryci: Antoni Słonimski i Julian Tuwim, Jan lechoń, Zenon Przesmycki, Artrur Rubinstein, Antoni Lange… Chociaż Fiszer sam nie wydał żadnej książki, jego osoba pojawia się w niemal każdym ze wspomnień polskich artystów okresu międzywojennego. 11 kwietnia 1937 został pochowany na cmentarzu wojskowym na Powązkach. Przeżył 77 lat.