Modzelewski Zenon

Modzelewski Zenon (1933-1996), ks. superior Paryskiego Ośrodka Księży Pallotynów, dyrektor paryskiego wydawnictwa Editions du Dialogue oraz ośrodka kulturalnego Centrum Dialogu. Urodził się w Pęsach Lipnie na Ziemi Łomżyńskiej 15 stycznia 1933 roku. Wychował się w wielodzietnej rodzinie rolniczej Wacława i Władysławy Pęskiej. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Zawadach. Od dzieciństwa pracował fizycznie, pomagając rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, a po śmierci matki opiekował się także młodszym rodzeństwem. Przeżył koszmar wojny, a po jej zakończeniu kształcił się w Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki w Łomży, przy ul. Bernatowicza. Studia z wyróżnieniem odbył w Seminarium Duchownym (filozofia, teologia) w Ołtarzewie (1950-1958), na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 1958-1963 (filozofia, polonistyka) oraz w latach 1975-1977 w Sorbonie (filozofia) w Paryżu. Święcenia kapłańskie otrzymał w roku 1958. W latach 1972-1987 i 1996 był superiorem księży pallotynów we Francji. Pełnił też funkcję dyrektora ośrodka odczytowego Centre du Dialogue w Paryżu (1980-1996) oraz redaktora wydawnictwa Editions du Dialogue (1980-1996). Wspólnie ze swoim przyjacielem, ks. Józefem Sadzikiem zapoczątkował redagowanie niezwykle cenionej serii wydawniczej „Znaki czasu” – 56 tomów i „Świadkowie XX wieku” – 3 tomy. Obydwaj to zasłużeni propagatorzy kultury polskiej na emigracji. Pod jego kierownictwem ośrodek przy ulicy Surcouf i związane z nim wydawnictwo odegrały trudną do przecenienia rolę w pogłębieniu refleksji katolickiej i refleksji o kulturze. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku ośrodek gościł najwybitniejszych ludzi kultury, nauki, polityków opozycji demokratycznej z kraju i zagranicy. W 1989 roku odbyło się tam pamiętne spotkanie Lecha Wałęsy z redaktorem „Kultury” Jerzym Giedroyciem. Ks. Modzelewski był przyjacielem wybitnych pisarzy: Czesława Miłosza, Józefa Czapskiego, Sławomira Mrożka i wielu innych. Na jego prośbę Jan Lebensztajn ozdobił salę odczytową ośrodka przepięknym freskiem „Sąd Ostateczny”, a uduchowiona rzeźba Aliny Szapocznikow przedstawia głowę Chrystusa Umęczonego. Wszechstronne przygotowanie intelektualne ks. Zenona, jego zharmonizowana i niepowtarzalna osobowość, wyjątkowa wrażliwość na problemy współczesne, szczególna zdolność do spieszenia z pomocą innym i odważne reagowanie na ludzkie problemy przyczyniały się do aktywizacji życia kulturalnego wielu środowisk i więzi emigracji polskiej z ojczystym krajem. Zawsze uważał, że dialog jest podstawowym instrumentem w stosunkach międzyludzkich. Potrafił słowu „dialog” nadać sens słowa „miłość”. Ks. Zenon Modzelewski zmarł 30 maja 1966 r. w Paryżu. Ksiądz Marian Faleńczyk pallotyn powiedział nad trumną, że ksiądz Zenon tak bardzo był oddany bliźnim, że – jak niewielu spośród nas – cieszył się wielkim przywilejem braku posiadania ujawnionych wrogów. Był pełen dobroci i wyrozumiałości. Umieć „być” nie tylko z „drugim”, ale także dla „drugiego” – oto Jego dewiza życiowa. W uroczystościach pogrzebowych brało udział około 60 księży z generałem pallotynów S. Freemanem na czele. Uczestniczyli liczni Francuzi oraz przedstawiciele środowisk polonijnych Paryża i z głębi kraju. Oprócz księży z Polski udział w ceremonii pogrzebowej brali także pallotyni z Francji, Niemiec, Belgii, Włoch, Szwajcarii, Anglii, Wybrzeża Kości Słoniowej, Ruandy. Telegramy nadesłali m.in. papież Jan Paweł II, prymas Polski kard. Józef Glemp, ówczesny nuncjusz apostolski Józef Kowalczyk, a także przedstawiciele świata nauki, polityki, placówek dyplomatycznych (ambasadorowie, konsulowie), duchowieństwa, artyści, pisarze, przyjaciele z kraju i zagranicy