Winterowski Leonard

Winterowski Leonard (1886–1927) – polski malarz batalista, autor monumentalnego dzieła „Obrona Łomży 1920”. Studiował (w latach 1895-1897) w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; początkowo pod kierunkiem Leopolda Loefflera, później u Teodora Axentowicza. W roku 1896 otrzymał srebrny medal za prace szkolne. Następnie kształcił się w Wiedniu, dokąd wyjechał jako stypendysta Wydziału Krajowego. Debiutował na wystawie w Krakowskim TPSP w 1897 roku. Wystawiał także we Lwowie oraz w Łodzi, Wiedniu i Berlinie. W 1912 roku wykonał polichromie w kościele pw. Bożego Ciała przy kolegiacie w Jarosławiu z XVI w. Podczas I wojny światowej służył w armii austriackiej jako malarz – korespondent wojenny. Po wojnie zamieszkał w Warszawie. We wczesnym okresie swojej twórczości malował portrety, architekturę, pejzaże i sceny rodzajowe. Później tworzył gównie obrazy batalistyczne, najczęściej epizody z wojny 1920 roku, do których wykorzystywał szkice i studia rysowane i malowane w czasie służby wojskowej. Tak też najprawdopodobniej powstała „Obrona Łomży 1920”. Niestety, malarz obecnie rzadko jest już wspominany, a jego prace nieczęsto pojawiają się na aukcjach krajowych. Udało nam się trafić na jeden z nielicznych śladów jego twórczości. Otóż 18 września 2008 r. w warszawskim Domu Aukcyjnym przy al. Jerozolimskich wystawiono na sprzedaż jego dzieło „Konie przy saniach”, namalowane w 1924 r. – na trzy lata przed śmiercią. To obraz olejny na tekturze 39,5 x 63 cm, sygnowany, datowany, z dedykacją: „(…) Aleksandrowi Furgalskiemu  Leonard Winterowski Warszawa 1924”. Cenę wywoławczą określono na 8 tys. zł lub 2400 euro. Został sprzedany za 8,5 tys. zł.  Dwa lata później katowicka DESA wystawiła obraz Winterowskiego „W drodze na targ koński” za 40 tys. zł. Udało się natrafić na fotografię obrazu „Obrona Łomży 1920”. Jego los jest jednak jak dotąd nieznany. Wiadomo, że do wybuchu II wojny światowej wisiał w hallu głównym kasyna oficerskiego 59 Wielkopolskiego Pułku Piechoty w Inowrocławiu. Obraz – w formie prezentu – zamówiły ówczesne władze Łomży z prezydentem W. Świderskim, jako podziękowanie za oswobodzenie miasta od nawały bolszewickiej. Na honorarium dla Winterowskiego składali się wszyscy mieszkańcy. 22 sierpnia 1922 r. delegacja władz Łomży podczas uroczystej zbiórki z okazji święta pułku przekazała obraz o wymiarach 5 metrów na 2,5 metra dowództwu i żołnierzom pułku. W 2016 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego uznało obraz za stratę wojenną.