– In nomine Domini! My, Janusz, z Bożej łaski starszy książę mazowiecki i ruski, pan i dziedzic (…) toż miasto w naszej łaskawości prawami (…) uposażyliśmy i zaszczyciliśmy, które to prawa przez nas i naszych następców nienaruszenie mają być zachowanymi!- ogłosił książęcy herold, a utytułowany założyciel miasta, potwierdził swoją łaskawą decyzję.
Dokument stwierdzający nadanie Łomży praw miejskich chełmińskich, przyjął prezydent Mariusz Chrzanowski, dziękując najmiłościwszemu księciu i zapewniając, że prawa i obowiązki nałożone przez Janusza I zostaną wykonane.
Rekonstrukcję historyczną, dzięki której współcześni mieszkańcy mogli przenieść się sześćset lat wstecz, przygotowało Stowarzyszenie Pozytywnie Historyczni. Rekonstruktorzy od kilku miesięcy pracowali nad odtworzeniem historycznych realiów, w jakich Łomża stała się miastem.
– Pieczęć książęca zachowana na dokumencie nadania praw miejskich pozwala sądzić, że 15 czerwca 1418 roku książę Janusz pojawił się w mieście osobiście- opowiada Maciej Kraszewski, prezes Stowarzyszenia Pozytywnie Historyczni. Dlatego książęca para, z dworskim orszakiem i rycerską świtą, także w piątek 15 czerwca 2018 r. była obecna w Łomży.
Rekonstruktorzy odtworzyli także komiczną scenę sądu nad kozą, oskarżoną o napaść na młodą łomżyniankę. Wobec bezradności prawa i niemożliwości przesłuchania oskarżonej (choć taka próba także się odbyła!) w obronie honoru skrzywdzonej kobiety i poddanego sądowi zwierzęcia zdecydował rycerski pojedynek.
Pierwszy dzień okazałego jubileuszu miasta to wielka lekcja historii. Stary Rynek zamienił się w średniowieczny jarmark: w płóciennych namiotach można było spróbować naostrzyć broń czy naprawić rycerską zbroję. Można też było zająć się typowo miejskim życiem (oczywiście sprzed sześciu wieków): zlecić szewcowi uszycie butów z ręcznie wyprawionej skóry czy upiec sycące podpłomyki.
O muzyczny klimat piętnastowiecznej Łomży zadbał zespół Antiquo More, specjalizujący się w muzyce dawnej. Na najmłodszych czekały zaś lekcje szermierki i warsztaty archeologiczne.
Radosne świętowanie wielkiego jubileuszu miasta to trzy dni pełne wrażeń. Po sporej dawce historii, 16. i 17. czerwca to fiesta muzyczna na muszli koncertowej, z udziałem największych gwiazd polskiej sceny rozrywkowej.