1958 Obchody 1000 – lecia Łomży

W dniach 21-29 czerwca 1958 roku odbyły się w Dni Łomży, w ramach których obchodzono 1000-lecie miasta. Uroczystości związane z 1000-leciem Łomży były częścią przygotowań do obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego, które sejm PRL ogłosił już w 1958 roku.
***
Jednym z najważniejszych działań politycznych następnych lat stała się rywalizacja władz komunistycznych z kościelnymi uroczystościami Tysiąclecia Chrztu Polski. W ramach ogłoszonych przez nie konkurencyjnych obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego rozpoczęto przygotowania do uczczenia 1000-lecia Łomży. 18 grudnia 1957 r. ukonstytuował się Komitet Obchodów, na czele którego stanął dr Witold Prusiński, a jego zastępcą został I sekretarz KP PZPR Antoni Grześkiewicz. W jego skład weszły 32 osoby pracujące w sekcjach: propagandowej, finansowej, ekonomicznej, imprezowo-propagandowej, gospodarczej, zjazdowej. Komitet wysunął szereg próśb i wniosków do ministerstw i instytucji o udzielenie kredytów na rozbudowę i budowę nowych obiektów gospodarczych i kulturalnych na terenie Łomży. Do Ministerstwa Budownictwa i Materiałów Budowlanych wysłano wniosek o udzielenie kredytu na budowę cegielni w Mątwicy oraz rozbudowę cegielni i kaflarni w Łomży, a do Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu o sfinansowanie budowy w Łomży krochmalni i zakładów przetwórstwa mięsnego. Starano się też o środki na budowę domu kultury i przystani na rzece Narwi oraz stadionu, bieżni, kortów itp. Premiera Józefa Cyrankiewicza proszono o ufundowanie samochodu marki „Warszawa”, a zakłady pracy o nagrody rzeczowe, które zamierzano rozlosować w przygotowywanej loterii. Do wspierania złożonych w ministerstwach wniosków planowano wykorzystać działaczy partyjnych i państwowych należących do Koła Łomżan w Warszawie .
Przedstawiciel tych ostatnich, Bolesław Podedworny, przybył też w tym okresie do Łomży informując o poczynaniach warszawskich łomżan i projektowanym Zjeździe Wychowanków oraz zarekomendował prof. Edwarda Ciborowskiego do Komitetu obchodów 1000-lecia. 25 stycznia 1958 r. Witold Prusiński i Antoni Grześkiewicz zwrócili się do Totalizatora Sportowego o przydzielenie miastu 500 tys. zł. na sfinansowanie budowy międzyszkolnej sali gimnastycznej, na co 14 kwietnia otrzymano fundusze tyle, że z departamentu urządzeń sportowych Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. Już 5 lutego 1958 r. do wiceprzewodniczącego Rady Państwa Bolesława Podedwornego trafił „Projekt rozwoju gospodarczego Ziemi Łomżyńskiej”, opracowany przez komitet obchodów 1000-lecia Łomży. Oprócz wspomnianych wcześniej pomysłów zakładał m.in. budowę zakładu produkującego cegłę wapienno – piaskową pod Śniadowem, odbudowę browaru w Drozdowie, budowę chłodni i zakładów przetworów mięsnych, fabryki aparatów elektrycznych w budynku dawnej waciani, linii kolejowej na Mazury przez Łomżę, ośrodka sportów wodnych oraz rozbudowę bazy odziarniania słomy lnianej. Według redaktor Haliny Miroszowej ówczesne władze białostockie niechętnym okiem patrzyły na Łomżę, a „nieprawomyślne” miasto było karane i skazane na gospodarczy zastój. Wielu łomżyńskich chłopów, zamiast do wojska, kierowano do kopalń .
21 czerwca 1958 r. rozpoczęły się jubileuszowe Dni Łomży z okazji 1000-lecia istnienia miasta . Niezadowolenie mieszkańców wywołało nie przybycie na nie zapowiadanych przedstawicieli rządu. W ramach uroczystości sześć dni później miał miejsce pierwszy Zjazd Wychowanków Średnich Szkół Łomżyńskich, a po oficjalnych przemówieniach odbywały się towarzyskie spotkania w szkołach. W godzinach wieczornych 27 czerwca miały miejsce uroczystość na górze Królowej Bony w Starej Łomży. W zjeździe uczestniczyli też byli działacze podziemia: Stanisław Nosterowicz (komendant okręgu NZW zam. Szczecin), Jan Majewski (Warszawa, działacz SN), Adolf Gąsowski (Białystok) i Bolesław Kozłowski (NZW).