Dobroński Adam Czesław

Dobroński Adam Czesław – dr hab. prof. nadzwyczajny Uniwersytetu w Białymstoku, historyk, przyjaciel Łomży i łomżyniaków, autor kilkuset artykułów, książek i opracowań dotyczących naszego miasta, Honorowy Członek Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej.  Urodził się 1 listopada 1943 r. w Ostrowi Mazowieckiej. Był m.in. dziekanem białostockiej filii Uniwersytetu Warszawskiego. Były kierownik Urzędu ds. Kombatantów. Poseł na Sejm RP II kadencji. Stał na czele polsko-litewskiej grupy parlamentarnej. Autor ponad stu publikacji zwartych i kilkuset artykułów naukowych. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.  Honorowy Obywatel Ostrowi Mazowieckiej. Honorowy Członek Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej.  Profesor Adam Dobroński należy do pokolenia Polaków, którzy pokochali Ojczyznę taką, jaka im była dana i wytrwale pomnażali wartości intelektualne, mając nadzieję, że staną się one oparciem i inspiracją dla kolejnych pokoleń. Taka postawa jest nam bliska. To Człowiek, który nie żyje wyłącznie swoim życiem osobistym, ale życiem swego czasu i pokolenia.  Człowiek bogaty poprzez dawanie siebie innym. W bieg własnego życia włączył potrzebę pracy dla dobra wspólnego” – powiedziała  znana polska uczona, prof. dr hab. Teresa Zaniewska – kierownik Katedry Edukacji i Kultury na Wydziale Nauk Humanistycznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie podczas uroczystości honorowania prof. Adama Czesława Dobrońskiego godnością Honorowego Obywatela Ostrowi Mazowieckiej – Jego grodu rodzinnego w 2011 roku.  Adam Czesław Dobroński urodził się w Ostrowi Mazowieckiej w diecezji łomżyńskiej.  Dzieciństwo spędził w domu przy ul. Wileńskiej, następnie jego rodzina przeniosła się na stację kolejową, ponieważ ojciec podjął pracę w PKP. Uczęszczał do Szkoły Podstawowej Nr 2, a od 1957 r. do ostrowskiego Liceum Ogólnokształcącego. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości podjął studia na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1966 r. obronił pracę magisterską na temat polskich pociągów pancernych i zasilił szeregi kadry pedagogicznej ostrowskiego liceum. Od 1969 r. przebywał na studiach doktoranckich UW, a w 1972 r. – już jako doktor nauk historycznych (rozprawa o potencjale gospodarczo-militarnym Królestwa Polskiego przed I wojną światową) – przeniósł się do Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku. Potem habilitacja w 1981 r. („Infrastruktura guberni łomżyńskiej i obwodu białostockiego w latach 1866-1914”), stanowisko profesora nadzwyczajnego od 1991 r. Następnie  pełnił funkcję m.in. dziekana i dwukrotnie prodziekana Wydziału Humanistycznego, dyrektora Instytutu Historii.  Poseł na Sejm z listy PSL w latach 1993-97, w latach 1994-97 był kierownikiem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych (sekretarz stanu). Od 1998 do 2007 sprawował mandat radnego sejmiku podlaskiego. Obecnie mieszka wprawdzie w Białymstoku, gdzie związany jest ciągle z tamtejszym Uniwersytetem, ale zawsze reaguje – nie licząc wolnego czasu, czy wręcz pieniędzy – na potrzeby łomżyńskiego środowiska, zawsze gotowy z profesjonalną radą, wykładem, artykułem, czy kolejnym historycznym, wiarygodnym opracowaniem.  Członek wielu towarzystw naukowych i regionalnych, wśród nich Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej i Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów,  aktywny w życiu politycznym i społecznym, utrzymuje kontakty z Polakami (także łomżyniakami), mieszkającymi poza granicami RP. Historyk, regionalista, należy do Komisji Naukowej Encyklopedii Regionów Województwa Podlaskiego. Jest popularyzatorem dziejów ojczystych, zwłaszcza obecnego woj. podlaskiego i Mazowsza Północno-Wschodniego w tym głównie Łomży i Ziemi Łomżyńskiej, stale współpracuje z prasą, radiem i telewizją. Jego zainteresowania badawcze to: historia ziem północno-wschodnich Polski XIX-XX w. oraz historia wojskowości, a także losy Polaków poza granicami Polski. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1999). Autor monografii wielu miast i regionów, w tym rodzinnej Ostrowi Mazowieckiej do 1914 roku , Łomży i miast z terenu Ziemi Łomżyńskiej.  Prof. Adam Czesław Dobroński od wielu lat związany jest z Łomżą nie tylko swoimi zainteresowaniami profesjonalnymi, ale i wyraźnie dającą się zauważyć silną więzią emocjonalną. Bardzo często powtarza, że Łomża jest jego drugim domem, a wyjazdy prywatne do rodzinnej Ostrowi Mazowieckiej bardzo często prowadzą przez nasze miasto. Łomży poświęcił wiele lat swojego zawodowego życiorysu.  Każdą wyprawę do wschodnich, czy zachodnich archiwów poświęca penetracji materiałów historycznych dotyczących Łomży i Ziemi Łomżyńskiej. Z każdej też takiej wyprawy przywozi  bezcenne wręcz materiały wzbogacające w zasadniczy sposób znane szczegóły z naszej historii, niezwykle ciekawe, nieznane dotąd biogramy ludzi, tworzących przeszłość Łomży lub po prostu zasłużonych dla tej Ziemi. Upowszechnia je podczas konferencji naukowych i popularno-naukowych w Łomży, czy podczas bardzo częstych spotkań z uczniami łomżyńskich szkół. Jest niewątpliwie jedynym ekspertem, znającym tak dokładnie historię naszego miasta i mającym ogromne zasługi w jej popularyzacji i promocji. Prof. Dobroński od wielu lat jest konsultantem historycznym wszystkich wydawnictw Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej. Przewodniczy Radzie Redakcyjnej rocznika „Ziemia Łomżyńska”. Jest autorem co najmniej kilkudziesięciu, niezwykle odkrywczych artykułów historycznych w kwartalniku „Wiadomości Łomżyńskie”.  Jako członek Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów wspiera je również od lat swoją wiedzą, profesjonalizmem i ogromnym zaangażowaniem.  Adam Dobroński jest jedynym przedstawicielem świata nauki, którego praca naukowo-badawcza nad przeszłością Łomży i Ziemi Łomżyńskiej zaowocowała tak dużą liczbą publikacji zwartych i artykułów, w tym także promujących dorobek Zygmunta Glogera.  To efekt niespożytych sił, ale i konsekwencji w dążeniu do poznawania przeszłości naszej Małej Ojczyzny.  Przypomnę tylko, że spod jego pióra wyszła książka „Łomża w latach 1866-1918” (1993), będąca kontynuacją monografii (III tom) naszego miasta, napisanej przez Donatę Godlewską. O różnorodności zainteresowań profesora, ale też o wszechstronności jego warsztatu związanego z Łomżą i Ziemią Łomżyńską niech świadczą tytuły jego kolejnych, licznych publikacji: „Łomżyńska Alma Mater”, „Biblioteki w guberni łomżyńskiej” (1976), „Szkolnictwo elementarne w guberni łomżyńskiej” (1975), „Szkolnictwo średnie w guberni łomżyńskiej” (1977),  „Odkrycie Kurpi” (1977), „Zygmunt Gloger – historyk” (1978), „Łomżyńskie w dziejach Polski” (1979), „Rewolucja 1905-1907” w Łomżyńskiem” (1982), „Przemiany struktury agrarnej guberni łomżyńskiej i suwalskiej oraz obwodu białostockiego” (1984),  „Zygmunt Gloger  o ochronie przyrody” (1985),  „Archiwa i archiwalia łomżyńskie” (1986),  „Adam Chętnik – Kurp i Polak” (1987), „Patriotyzm Adama Chętnika a współczesne badania kultury wsi kurpiowskiej” (1988),  „Gimnazjum męskie w Łomży” (1989), „Związki Rajmunda Rembielińskiego z Łomżyńskiem” (1989), „33 Pułk Piechoty. Zarys historii wojennej pułków polskich w Kampanii Wrześniowej” (1994), „Przyjaciel Mazowsza Łomżyńskiego Aleksander Gieysztor” (1998), „Listopad 1918 w regionie łomżyńskim” (1998), „Łomżyńskie korzenie Bohdana Winiarskiego” (2001), „Jakub Waga – łomżanin” (2001), „Słownik biograficzny białostocko–łomżyński” (2002), „Nasza Pani Rektor. O Helenie Czernekowej” (2002), „Miasta i miasteczka w regionie łomżyńskim w XIX i XX wieku” (2003), „Łomżyńskie – Podlasie” (2003), „Narew (środkowa) w życiu społeczności lokalnych na przełomie XIX i XX wieku” (2004). Przytoczyć można jeszcze kilkaset kolejnych tytułów, ściśle związanych z Łomżą i Ziemią Łomżyńską. Prawdziwym Jego mistrzostwem – i historyka, i literata, i błyskotliwego obserwatora rzeczywistości – jest część dotycząca Łomży w dziele, zatytułowanym „Miasta województwa podlaskiego”.  Prof. Adam Dobroński jest obecny w przygotowaniach do obchodów 600-lecia miejskości Łomży. W porozumieniu z Towarzystwem Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej pracuje także nad specjalnym, historycznym wydawnictwem okolicznościowym, poświęconym naszemu miastu. Ukoronowaniem nieocenionych, zawsze bezinteresownych zasług prof. Adama Czesława Dobrońskiego dla Łomży i Ziemi Łomżyńskiej we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej było nadanie Mu w 2007 roku najwyższego zaszczytu, jakim Towarzystwo dysponuje – Godności Honorowego Członka Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej.  W 2011 roku otrzymał godność Honorowego Obywatela miasta Ostrów Mazowiecka.